Hộp giảm tốc là gì? Phân loại, vai trò của hộp số giảm tốc

Thứ ba - 30/03/2021 15:58

Hộp giảm tốc là gì? Phân loại, vai trò của hộp số giảm tốc

Nếu bạn cần một thiết bị trung gian, kết nối giữa bộ phận làm việc trong máy móc công tác và động cơ điện thì hộp giảm tốc sẽ là một trong những lựa chọn hợp lý nhất ở thời điểm hiện tại.
Và đó cũng chính là một trong những thiết bị mà gần đây chúng tôi nhận được những thắc mắc, câu hỏi có liên quan. Để giải đáp, đó là thiết bị gì? Chức năng và hoạt động của nó ra sao? Có bao nhiêu loại hộp giảm tốc hiện có trên thị trường?

Hộp giảm tốc là gì?

Sản xuất theo hướng hiện đại với sự xuất hiện của các thiết bị máy móc thủy lực, khí, điện, tự động hóa đã mang lại tín hiệu tích cực như: Sản lượng cao, tiết kiệm thời gian, giảm chi phí nhân công, an toàn… Trong các hệ thống máy móc cơ giới, dây chuyền sản xuất có sử dụng động cơ điện thì chúng ta đều thấy có sự xuất hiện một thiết bị dạng hộp. Đó là hộp số giảm tốc.

Vậy hộp giảm tốc là gì? Hộp số giảm tốc là một cơ cấu truyền động cơ và hoạt động bằng các khớp trực tiếp, có tỉ số truyền không thay đổi. Tỷ số truyền càng cao có nghĩa là công việc thực hiện sẽ rất nặng nhọc. Nó chính là sự lựa chọn hàng đầu của nhiều người khi cần vừa kết nối trung gian và vừa điều chỉnh tốc độ của động cơ điện giữa động cơ điện và các thiết bị khác của dây chuyền sản xuất, chế biến. Chức năng của thiết bị này là điều chỉnh tốc độ của motor điện để phù hợp với yêu cầu làm việc của từng giai đoạn theo người vận hành. Ngoài việc đảm bảo giảm tốc thì nó còn giúp tăng tải trọng của động cơ.

Động cơ điện là một bộ phận đóng vai trò rất quan trọng của các máy móc. Thông thường, thiết bị này có tốc độ quay vô cùng lớn.Tuy nhiên trong một số trường hợp vận hành máy cần tốc độ quay nhỏ hoặc giảm đi trong một khoảng thời gian nhất định. Người ta phải chế tạo động cơ có công suất nhỏ hơn, tốn kém chi phí, cấu tạo phức tạp. Trong khi đó, động cơ lớn với kết cấu đơn giản, giá thành rẻ, thiết kế nhỏ gọn. Để giải quyết bài toán này nhiều người đã chọn hộp giảm tốc

Cấu tạo của hộp số giảm tốc

Chắc hẳn, không ít khách hàng sẽ cho rằng hộp số giảm tốc có kết cấu phức tạp. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn ngược lại. Hộp số có dạng box và bên trong chứa các bộ truyền động. Nó có thể dạng hình trụ tròn, hình hộp vuông hoặc hình hộp tròn, phụ thuộc vào hãng sản xuất. Tùy theo loại như hộp giảm tốc trục vít bánh vít có trục vít, bánh vít hay bánh răng côn có bánh răng… để làm giảm tốc độ động cơ.

Ví dụ như đối với hộp giảm tốc 2 cấp bánh răng trụ, bánh răng nghiêng thì cấu tạo cần phải có các bánh răng nghiêng, bánh răng thẳng. Chúng ăn khớp với nhau theo một tỷ số truyền đã được định.

Trên thị trường hiện nay, hầu hết các hộp giảm tốc đều có vỏ làm bằng chất liệu tốt như: gang, thép, inox, nhôm, hợp kim nhôm. Chất liệu này vừa giúp bảo vệ các bộ truyền động khi có va đập vừa hạn chế ăn mòn, oxi hóa. Có một điều mà khách hàng lưu ý đó là, tùy vào công việc cũng như những yêu cầu hoạt động mà các hãng sản xuất đã nghiên cứu, tính toán và cung cấp hộp giảm tốc phù hợp nhất.

Nguyên lý hoạt động của hộ giảm tốc

Như thông tin ở trên, hộp số giảm tốc là một hệ bánh răng, chúng ăn khớp và theo đúng momen và tỷ số truyền. Từ đó, nó tạo ra đúng số vòng, đúng vận tốc yêu cầu của người dùng đã đặt ra. Trong quá trình hoạt động, hộp giảm tốc sẽ có hai quá trình cơ bản:

+ Khi tiến hành giảm tốc thì bánh răng nhỏ quay một vòng, bánh răng lớn quay ba vòng.

+ Khi tiến hành tăng tốc, bánh răng lớn quay một vòng, bánh răng nhỏ quay ba vòng.

Và lúc mà người ta cần 1 số vòng quay nhất định trong thời gian một phút thì sẽ lắp đặt và đấu nối ngay hộp giảm tốc với động cơ.

Với các loại hộp số giảm tốc khác sử dụng bánh răng hành tinh, bánh răng vi sai thay cho hệ bánh răng thông thường thì kích thước nhỏ gọn hơn nhưng khả năng chịu lực, chịu tải vượt trội.

Phân loại hộp giảm tốc

Nếu chúng ta tìm kiếm thiết bị hộp giảm tốc trên thị trường sẽ có rất nhiều kết quả với nhiều loại hộp số khác nhau. Việc phân loại không chỉ giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận thiết bị mà còn giúp tiết kiệm và chính xác cao hơn:

Phân loại theo cấp giảm tốc

Hộp số giảm tốc nhiều cấp là khi có đầu ra phù hợp với yêu cầu nhiều lần bằng thay đổi tỷ số truyền động thông qua việc thay đổi số lượng răng cưa của bánh răng

Nếu phân chia theo cấp giảm tốc thì có loại hộp số thông dụng: Hộp cấp 1, hộp cấp 2, hộp cấp 3.

Hộp giảm tốc 1 cấp

Tên của loại thiết bị cũng đã cho ta biết số lần số lần thay đổi tỷ số truyền động là 1 lần. Đây cũng chính là hộp số được phân theo cấp giảm tốc dùng rộng rãi trên thị trường hiện nay với các máy móc, thiết bị của ngành sản xuất công nghiệp. Phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng mà khách chọn hộp giảm tốc 1 cấp bánh răng trụ, bánh răng nghiêng.

Hộp giảm tốc 2 cấp

Cấu tọa hộp giảm tốc 2 cấp đặc biệt hơn khi nó là thiết bị có đến 2 lần thay đổi tỉ số truyền động. Trong các lĩnh vực sản xuất thì loại hộp số nay được ứng dụng phong phú từ các ngành cẩu trục nâng hạ hàng hóa cho đến các ngành dệt may, cơ khí chế tạo, khai thác mỏ.

Hộp giảm tốc 3 cấp

Tương tự như với hộp giảm tốc cấp 1, cấp 2 thì 3 cấp có số lần thay đổi tỷ số truyền động là 3 lần. Nó thường được dùng cho các cẩu trục, tời, băng tải, máy cẩu nâng hạ hoặc xe cẩu cơ giới.

Phân loại theo cấu tạo

Xét theo hình dáng và cấu tạo bên trong, hộp giảm tốc có 5 loại như sau: bánh răng côn, bánh răng hành tinh, trục vít, đồng trục, cyclo, hộp số giảm tốc bánh răng trục thẳng.

Hộp giảm tốc bánh răng hành tinh

Hộp giảm tốc bánh răng hành tinh là thiết bị được thiết kế, cải tiến dạng truyền bánh răng. Các bánh răng được bố trí lắp đặt sao cho ăn khớp với nhau. Điểm nổi bật của hộp giảm tốc loại bánh răng hành tinh đó là: kích thước nhỏ gọn, tỷ số truyền động lớn nên được lắp đặt tại những vị trí có không gian chật hẹp nhưng cần công suất lớn.

Hộp giảm tốc bánh răng côn

Điểm nổi bật của thiết bị này đó là: dễ sử dụng, thuận tiện cho bảo trì và sửa chữa, hiệu suất làm việc cao và đặc biệt là giải nhiệt tốt. Tuy nhiên loại hộp giảm tốc bánh răng côn 1 cấp, côn trụ 2 cấp lại có kích thước lớn, cồng kềnh, khá to, chiếm diện tích lớn.

Hộp giảm tốc trục vít

Với các loại motor có công suất khoảng dưới 11 kw thì hộp giảm tốc trục vít bánh vít 1 cấp, 2 cấp… là sự lựa chọn được đánh giá cao. Cấu tạo của loại hộp giảm tốc có 1 trục vít hay còn được gọi là guồng xoắn, 1 bánh răng. Nếu trục vít được làm bằng thép không rỉ thì bánh răng được làm bằng đồng thau. Ngoài ra, thiết bị này còn có 2 trục vào, 2 trục ra, 4 vòng bi bạc đạn. Hộp giảm tốc bánh răng trục vít có nhiều size để khách hàng chọn lựa từ size 50 đến size 250. Cách tính size sẽ dựa trên kích thước thực tế đo được từ trục ra đến trục vào.

Hộp số giảm tốc bánh răng trục thẳng

Hộp số giảm tốc loại bánh răng trục thẳng là thiết bị tiêu chuẩn, dùng trong công nghiệp. Thiết kế của nó có các cặp bánh răng ăn khớp với nhau, trục đầu vào trùng với trục đầu ra. Nó ứng dụng nhiều cho các máy móc, dây chuyền khuấy trộn với ổ trục đầu ra được kéo dài thêm để tương thích với tải của khuấy.

Hộp giảm tốc đồng trục

Người ta có thể gọi hộp giảm tốc đồng trục là hộp giảm tốc 2 trục song song, có các bánh răng trụ nghiêng ăn khớp với nhau. Một số loại phổ biến như: Hộp giảm tốc đồng trục 2 cấp là loại động cơ có 2 lần thay đổi tỷ số truyền động, hộp giảm tốc bánh răng trụ 2 cấp đồng trục. Kết cấu vỏ được thiết kế gọn hơn, loại bỏ các chi tiết phức tạp.

Hộp giảm tốc cyclo

Đây là loại hộp giảm tốc có thiết kế đặc biệt hơn với con lăn và các dĩa, hoạt động theo dạng trượt. Người ta lựa chọn loại thiết bị này vì cấu tạo đơn giản, nhỏ gọn, tỷ số truyền động rất lớn.Tuy nhiên, thiết bị này lại có hiệu suất không cao, tiêu tốn nhiều năng lượng, tản nhiệt khó nên hạn chế người sử dụng.

Công dụng hộp giảm tốc

Các máy móc, cơ cầu thường lắp đặt hộp giảm tốc đó là cửa cuốn, máy khuấy bột, băng tải vận tải đất đá, động cơ xe máy, động cơ xe cơ giới, đồng hồ, hệ thống lò hơi… Ứng dụng đa dạng của hộp số giảm tốc loại nhỏ, loại lớn trong công nghiệp như: băng chuyền sản xuất xi măng, sản xuất thức ăn gia súc, hệ thống chế biến gỗ, in ấn bao bì… Đặc biệt với các máy ép, máy nghiền, máy khuấy trộn, máy xi mạ, máy cán thép phục vụ cho ngành sản xuất sắt, thép, luyện kim, cơ khí chế tạo thì hộp số là thành phần không thể thiếu.

Các băng tải, băng chuyền, cẩu dùng trong vận chuyển hàng hóa, khai thác khoáng sản cũng cần phải có hộp giảm tốc. Hầu hết, các khách hàng, kỹ sư đều phải công nhận tầm quan trọng của thiết bị này trong công nghiệp với các ngành: sản xuất, luyện kim, gia công, chế biến, khai khoáng…

Để sử dụng hộp giảm tốc cũng như khai thác tốt nhất thiết bị này thì những từ ngữ có liên quan cần phải được hiểu, nắm kỹ như: trục vào còn có tên gọi khác là trục nối với motor hay trục nhỏ, trục tốc độ nhanh.

Trục ra thì còn được gọi là trục mang tải, trục tốc độ chậm, trục lớn. Còn ratio là tỷ số truyền. Lưu ý, khách hàng khi tìm hiểu, lựa chọn và mua hộp giảm tốc motor servo thì cần phải tính được tốc độ đầu ra, tỉ số truyền. Đây chính là hai thông số quan trọng nhất giúp thiết bị có độ chính xác cao khi lắp và mang lại hiệu quả tốt.

Tổng số điểm của bài viết là: 10120 trong 4974 đánh giá

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn